Jak wybrać dobrą kawę? Mały poradnik początkującego Kawosza

Poradnik początkującego kawosza, czyli jak wybrać dobrą kawę?

Wielu z nas bez kawy nie wyobraża sobie życia. Mała czarna pobudza do życia i dodaje energii do działania. Nierzadko jesteśmy do niej tak przyzwyczajeni, że zupełnie nie potrafimy bez niej funkcjonować. Pijemy ją codziennie, ale co o niej wiemy? Okazuje się, że często naprawdę niewiele. Czas to zmienić. Przygotowałem poradnik początkującego kawosza.

Z badań wynika, że kawa ma wiele niesamowitych właściwości. Można by naprawdę sporo na jej temat napisać. Chodzi przede wszystkim o małą czarną, bez dodatku cukru i mleka. W takiej formie może przynieść nam wiele korzyści. Naukowcy potwierdzają, że regularne spożywanie kawy może zapobiegać cukrzycy, chronić przed próchnicą, łysieniem i minimalizować ryzyko wystąpienia nowotworów. Ten popularny napój ma również pozytywny wpływ na przemianę materii, a także na nasz nastrój. Kofeina blokuje bowiem w naszym mózgu receptory odpowiedzialne za wychwytywanie informacji o zmęczeniu. Dzięki temu mamy więcej energii i chętniej się uśmiechamy. Jak zatem nie kochać kawy? Dowiedzmy się o niej więcej.

O której godzinie powinniśmy pić kawę?

Sposób działania kawy uzależniony jest między innymi od tego, o której godzinie po nią sięgniemy. Przede wszystkim, nie należy jej pić na pusty żołądek. W tej sytuacji bowiem może spowodować spadek, a nie przypływ energii. Taka praktyka niekorzystnie wpływa na nasze zdrowie. Po pierwszą filiżankę kawy najlepiej sięgnąć po śniadaniu. 

Eksperci zalecają, by pierwszą kawę wypić dopiero po godzinie 9:00. Dlaczego? Do godziny 9:00 w naszym organizmie występuje najwyższe stężenie hormonu stresu – kortyzolu. Kofeina może zwiększać produkcję tego hormonu, a tym samym wpływać na gorsze samopoczucie. Co ciekawe, podobna sytuacja w naszym organizmie ma miejsce między 12:00 a 13:00 i od 17:30 do 18:30. W tych godzinach powinniśmy zatem małej czarnej unikać. Ostatnią kawę w ciągu dnia należy natomiast wypić 5-6 godzin przed snem. Duża dawka kofeiny redukuje bowiem wydzielanie melatoniny, która ma niebagatelny wpływ na nasz dobry sen. Warto o tych zaleceniach pamiętać. Jeśli czujemy, że kawa nie spełnia do końca swojej roli, być może pijemy ją o złych porach.

Jak wybrać dobrą kawę? 

Prawdziwi miłośnicy i znawcy kawy mogliby o tym trunku opowiadać godzinami. Skupmy się na początek na podstawach. Na co powinniśmy zwrócić uwagę kupując kawę?

Gatunek kawy

Możemy wyróżnić dwa gatunki kawy, mianowicie Robustę i Arabikę. Każdy z nich ma z kolei różne odmiany. 

Krzewy Arabiki uprawiane są w wyższych partiach gór Ameryki Południowej oraz Afryki, w klimacie tropikalnym. Są one bardziej wymagające. Potrzebują żyznej ziemi i nie lubią mocnego słońca. Z podłużnych ziaren Arabiki powstaje kawa o delikatnym smaku, pozbawionym goryczki, z lekką nutą kwasowości. Co ciekawe, Arabika nie zawiera zbyt dużo kofeiny, bo maksymalnie 1,7%. Arabika często postrzegana jest jako szlachetniejszy gatunek kawy. 

Robusta jest nieco mniej wymagająca, odporna na trudniejsze warunki klimatyczne. Z powodzeniem można uprawiać ją w niższych partiach gór. W smaku Robusta jest nieco ostrzejsza i bardziej gorzka. Ma też większą zawartość kofeiny – od 2 do 4%.

Arabika jest zdecydowanie popularniejsza. Około 80% plantacji kawy na świecie to właśnie odmiany Arabiki, pozostałe 20 % to Robusta. Oba gatunki mają jednak swoje grono zwolenników. Często można spotkać również mieszanki obu gatunków. Upodobania uzależnione są między innymi od tradycji czy przyzwyczajeń panujących w poszczególnych krajach. Miłośnicy espresso na przykład chętniej sięgają po Robustę, bo gwarantuje ona kremową piankę. 

Pochodzenie kawy

Smak i aromat zależy nie tylko od gatunku kawy, ale również od warunków, w jakich dojrzewają ziarna kawowca. Wpływ na to ma między innymi rodzaj gleby, poziom nasłonecznienia, temperatura, opady czy wysokość nad poziomem morza. Ten sam gatunek kawy uprawiany w różnych rejonach może mieć zupełnie inny smak.

Generalnie, im wyżej w górach uprawiana jest kawa, tym ziarno jest bardziej wartościowe, posiada głębszy aromat, szlachetniejszy smak i wyższą kwasowość. Wszystko za sprawą chłodniejszych nocy, dzięki którym krzewy dłużej dojrzewają. Ze względu jednak na to, że uprawa kawy w takich rejonach jest trudniejsza i bardziej wymagająca, cena ziarna jest wyższa.

Za jedne z najlepszych na świecie uważa się kawy z gatunku Arabika uprawiane w Kostaryce. Dużą popularnością cieszą się także odmianay brazylijskie. 

Sposób zbierania i przechowywania ziaren kawy

Na smak kawy wpływa również sposób zbierania oraz przechowywania ziaren. Eksperci polecają przede wszystkim ręcznie zbierane i łuskane ziarna. Wówczas mieszanka składa się z odpowiednio wyselekcjonowanych, dojrzałych ziaren. Owoce zbierane maszynowo nie dają nam takiej gwarancji. Do zbioru trafiają bowiem ziarna o różnej jakości. 

Ziarna powinny być również przechowywane w odpowiedni sposób, między innymi z dala od wilgoci. W innym razie mogą stracić swoją jakość. Kawę zawsze powinniśmy kupować w formie niezmielonej. Możemy wówczas zobaczyć, jak wygląda ziarno, czy ma odpowiedni kolor i kształt. 

Sposób mielenia ziarna kawy

Eksperci podkreślają, że najlepiej kupować kawę w ziarnach. Zmielone ziarno powinno być bowiem od razu zaparzone. Tylko wtedy możemy uzyskać głębię smaku. Wielu z nas jednak decyduje się na zakup kawy mielonej. Na co w takiej sytuacji zwrócić uwagę? Przede wszystkim, warto sprawdzić, do jakiego rodzaju parzenia nadaje się wybrana mieszanka. Może być zmielona na proszek i wówczas najlepiej parzyć ją w kafetierze (kawiarce) lub nieco grubiej. W tej sytuacji najlepiej zaparzyć ją w ekspresie przelewowym lub kolbowym. Odpowiedni dobór parzenia pozwoli nam cieszyć się najlepszym smakiem i aromatem. 

Podczas parzenia znaczenie ma jednak wiele innych czynników, między innymi temperatura wody (a nawet temperatura filiżanki) czy czas parzenia. Wspominałem już, że kawa to temat rzeka.

Niższa cena = niższa jakość ? 

To pytanie zadajemy sobie nie tylko wybierając dobrą kawę, ale każdy inny produkt. Dobrze wiemy, że wysoka cena nie zawsze idzie w parze z wysoką jakością. Co prawda, produkcja dobrej kawy generuje spore koszty, zwłaszcza jeśli uprawiamy kawę w wysokich partiach gór, na żyznej glebie, stosując najlepsze technologie. Nie oznacza to, że tańsza kawa musi być gorsza. Nie spodziewajmy się jednak wyjątkowych walorów smakowych i niepowtarzalnego aromatu po kawie za kilka złotych. Cała produkcja, określona liczba pracowników – to wszystko podnosi koszty uprawy, a tym samym cenę gotowego produktu. 

Podsumowując, wybierając dobrą kawę powinniśmy zwrócić uwagę na gatunek, pochodzenie czy sposób mielenia ziaren. To wszystko wpływa na kwasowość kawy, goryczkę, łagodność oraz aromat (między innymi czekoladowy, jagodowy czy ziemisty). W przypadku kawy indyjskiej możemy też mówić o poziomie pikantności.

Kawa Congo Single Origin -  Captain Fawcett

Nie jestem specjalnym znawcą kawy, ale potrafię odróżnić napój gorszej jakości od tego wartościowego. W ostatnim czasie miałem okazję smakować kawy Congo Single Origin, sprowadzanej i palonej na prośbę Captaina Fawcetta (marka znana pewnie brodaczom i miłośnikom dobrej jakości męskich kosmetyków) przez Tropic Coffee – angielską firmę zajmującą się mieszaniem i paleniem kawy od ponad 30 lat. Single Origin od Captaina Fawcetta dostępna jest w dwóch wersjach: zielonej i czerwonej. Pierwsza jest średnio grubo mielona (idealna do zaparzania między innymi w kawiarkach czy dripach), a druga ziarnista.

Ziarna kawowca uprawiane są w tym wypadku na zielonych wzgórzach u brzegu jeziora Edward, na granicy Konga i Ugandy. Kawa ta zawiera całe bogactwo minerałów wulkanicznych połączonych z aromatem świeżutkich cytrusów rosnących na wielkich wysokościach. Tradycja hodowania najlepszej kawy przekazywana jest w Kongo z pokolenia na pokolenie. Aromat tej kawy jest naprawdę zaskakujący – cytrusowy, przyjemnie słodki. Można tu wyczuć owoce tropikalne i rodzynki. Smak jest słodki, ale jednocześnie delikatnie pikantny. Mamy tu do czynienia z cytrusową, bardzo rześką kwasowością. Producent opisuje ją w ten sposób:

Aromat: cytrusowy, słodki

Smak: słodki, czysty, pikantny; owoce tropikalne, rodzynki

Kwasowość: cytrusowa, rześka

Wilgotność: 12%

Kawa Congo Single Origin na pewno przypadnie do gustu zarówno początkującym, jak i tym nieco bardziej zaawansowanym kawoszom. Można ją kupić między innymi w sklepie dlagentlemana.pl.